Το Λαογραφικό Μουσείο και Αρχείο (Λ.Μ.Α.) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ιδρύθηκε το 2017 και στεγάζεται στον χώρο του πρώην Σπουδαστηρίου Λαογραφίας (κτήριο Φιλοσοφικής Σχολής, 7^ος όροφος, είσοδος 734).

Η συγκέντρωση του υλικού του ξεκίνησε το 1965 από τον τότε Καθηγητή της Έδρας της Λαογραφίας Γ. Κ. Σπυριδάκη. Το 1969 ο Σπυριδάκης υποβάλει αίτηση (164/12.5.69) προς την Φιλοσοφική Σχολή για ίδρυση «Αρχείου και Σπουδαστηρίου Λαογραφίας και Εθνολογίας» και μόλις το 1972 ιδρύεται το «Σπουδαστήριον Λαογραφίας μετά προσηρτημένης Λαογραφικής Συλλογής» και προσαρτάται σε αυτό όλο το υλικό που είχε συλλεγεί έως τότε.

Συνοδοιπόρος στο έργο του Σπυριδάκη από το 1966, που διορίστηκε ως βοηθός, είναι η Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη, στην οποία και αναθέτει την ευθύνη της συνέχισης, οργάνωσης και λειτουργίας του Αρχείου πρωτογενούς λαογραφικής ύλης. Η Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη συνέχισε να εμπλουτίζει με ακάματη προσπάθεια το Αρχείο και μετά την αφυπηρέτηση του Σπυριδάκη, μέχρι την δική της αφυπηρέτηση το 2007 ως Αναπληρώτρια πλέον Καθηγήτρια Λαογραφίας. Από τότε και στο εξής το υλικό συλλέγεται με την επίβλεψη των μελών ΔΕΠ της Λαογραφίας του ΕΚΠΑ.

Σήμερα αριθμεί περίπου 4.000 ανέκδοτα κατά κύριο λόγο χειρόγραφα με πλούσιο πρωτογενές λαογραφικό υλικό και μουσειακή συλλογή περίπου 1100 λαογραφικών αντικειμένων (χρηστικών ή μη) της καθημερινής ζωής, που διαρκώς εμπλουτίζεται. Το υλικό αυτό αποτελεί προϊόν επιτόπιας έρευνας φοιτητών και φοιτητριών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχουν υποβληθεί  ως εργασίες σε μαθήματα Λαογραφίας. 

Έχει ψηφιοποιηθεί μέρος των λαογραφικών αντικειμένων, σχεδόν το σύνολο των χειρογράφων και περί τα 1500 είναι ήδη προσβάσιμα με πλήρες κείμενο στο ευρύ κοινό μέσα από την Ενιαία Πλατφόρμα  Ιδρυματικού Αποθετηρίου/ Ψηφιακής Βιβλιοθήκης  του ΕΚΠΑ, την "Πέργαμο" (http://pergamos.lib.uoa.gr/,  Λαογραφικό Αρχείο και Μουσειακή Συλλογή του Πανεπιστημίου Αθηνών).

Το Λαογραφικό Αρχείο και η Μουσειακή Συλλογή του Λαογραφικού Μουσείου και Αρχείου (πρώην Σπουδαστηρίου Λαογραφίας)  περιλαμβάνουν:

• πλούσιο πρωτογενές λαογραφικό υλικό, προϊόν επιτόπιας έρευνας, κατατεθειμένο υπό μορφή χειρογράφων
• αξιόλογη συλλογή λαογραφικών αντικειμένων (χρηστικών ή μη) της καθημερινής ζωής
• αρχείο δικαιοπρακτικών κυρίως εγγράφων 18ου-20ου αι.
• αρχείο μικροφωτογραφιών
• συλλογή μουσικής ύλης
• αρχείο αυτοβιογραφιών και αφηγήσεων ζωής λαϊκών ποιητών, τραγουδιστών, οργανοπαικτών και χορευτών
•  αρχείο αυτοβιογραφιών και αφηγήσεων ζωής μεταναστών, προσφύγων και Ελλήνων της Διασποράς.